نکات مهم برای سفرهای آخر تابستان

دعای مسافر مستجاب است/ ۵ فایده بزرگ مسافرت رفتن/ آداب مسافرت از نظر اسلام چیست

کارشناس مسائل دینی گفت: دعا کردن انسان در حال سفر به اجابت بسیار نزدیک است و در روایت پیامبر تأکید شده است که در اجابت دعای مسافر شک نکنید.

به گزارش ندای ندوشن؛شهریور، ماه آخر تابستان است و این بدان معنی است که تعطیلات رو به پایان است و خانواده‌ها به خصوص آن‌هایی که بچه‌های محصل دارند اگر در این دو ماه تابستان به سفر نرفته باشند شهریور را برای رفتن به مسافرت، تغییر حال و هوا و گرفتن انرژی برای شروع سال تحصیلی از دست نمی‌دهند.

سفر رفتن یکی از موضوعاتی است که هم در علوم انسان‌شناسی و هم در علوم دینی و روایات تأکید زیادی بر آن شده و جزو تفریحات سالم خانواده‌ها و جمع دوستان به حساب می‌آید حتی در دین ما بر روی برخی سفرها تأکید زیادی شده و ثواب‌های متعددی برای آن‌ها ذکر شده است.

یکی از کارشناسان مذهبی مرکز پاسخگویی به سوالات دینی اصفهان ضمن اشاره به مزیت‌های سفر اظهار کرد: با توجه به آیه «سیروا فی‌الارض…» و روایات متعددی که انسان را به مسافرت سفارش می‌کنند، در مسافرت فواید متفاوتی وجود دارد، به طور مثال در روایتی از امیرالمؤمنین علی (ع) داریم که مسافرت دارای پنج فایده است اولین آن‌ها اندوه‌زدایی است، سفر غم و غصه را از دل انسان بیرون می‌کند، همچنین بخشی از سفر این است که انسان تجارتی انجام می‌دهد و درآمدزایی می‌کند، در سفر به علم و دانش انسان افزوده می‌شود مثلاً اینکه در مسافرت با اهل علمی آشنا شود یا دیدن مکان‌های مختلف و دیدن مخلوقات خداوند که به علم انسان می‌افزاید و مورد چهارم این است که مسافرت کردن از نظر ارتباطاتی که انسان با هم‌سفران خود دارد برای انسان ادب‌آموزی دارد.

وی افزود: در روایت دیگر آمده است که اگر می‌خواهید دوست خود را بشناسید یکی از راه‌ها این است که با او سفر کنید، پنجمین مورد این فواید همراهی با شرافتمند است یعنی مسافر با افراد خوب و شرافتمند آشنا می‌شود و با آن‌ها همراه می‌شود، در روایت دیگری از پیامبر اکرم آمده که می‌فرمایند سه دعا بی‌تردید مستجاب است، یکی از آن‌ها دعای شخص مظلوم است دیگری دعای پدر برای فرزند است که در روایتی آمده است دعای پدر و مادر در حق فرزندانشان مانند دعای پیغمبر در حق امت است و مورد سوم که بسیار جالب است و اکثراً مردم نمی‌دانند دعای شخص مسافر است.

این کارشناس مسائل دینی گفت: دعا کردن انسان در حال سفر به اجابت بسیار نزدیک است که روایت پیامبر خیلی بالاتر از این را مطرح می‌کند که در اجابت این دعا شک نکن زیرا در سفری که انسان می‌رود یک مقدار سختی می‌کشد و در حالت غربت و سختی مظلوم واقع می‌شود و نفسش گرم‌تر و برای استجابت نزدیک‌تر است.

* آداب سفر

اما مثل هر کار دیگری سفر رفتن آدابی دارد که رعایت آن موجب فواید بسیار زیاد سفر و دفع مشکلات و بلایای سفر می‌شود که شامل چندین مورد می‌شود که معصومان و قرآن به آن اشاراتی داشته‌اند، مثل همیشه که دین ما در ابعاد مختلف زندگی دستوراتی دارد در تمامی موارد سفر از تصمیم برای رفتن به سفر تا بازگشت به خانه نکاتی مطرح شده است.

وی در رابطه با آداب مسافرت تصریح کرد: بخشی از نکات مسافرت مربوط به آداب سفر است در این بحث چند مورد مثل زمان سفر، لوازم سفر و… وجود دارد؛ در مورد زمان سفر پیامبر اکرم می‌فرماید که انسان شبانه مسافرت کند زیرا برای انسان این مسافرت بهتر است، از طرف دیگر مسافرت در زمان طوفانی نهی شده است هرچند این موضوع برای مسافرت از راه دریایی است اما می‌توان به آن در مورد سفر از راه زمینی نیز استناد کرد و هنگامی‌که شرایط جوی مساعد نیست طبق این روایت می‌توان سفر را به تعویق انداخت، در خصوص روز سفر کردن نیز روز شنبه سفارش شده است و در روایت آمده است بلا از انسان در این روز دور می‌شود.

مشاور مسائل مذهبی تأکید کرد: در مورد لوازم سفر پیامبر اکرم می‌فرماید در هنگام سفر پنج چیز را به همراه داشته باشید یکی آینه، سرمه‌دان، شانه، مسواک و قیچی که این پنج وسیله در زمان خاص خود لازم بوده است و در مورد زمان حال می‌توان از این روایت استفاده کرد و این نتیجه را گرفت که علاوه بر لوازم شخص مسافر که پیامبر اکرم فرموده‌اند انسان باید وسایل مورد نیاز مرکبی که با آن سفر می‌کند را نیز به همراه داشته باشد.

* بدرقه و صدقه

وی خاطرنشان کرد: در آداب سفر بحث دعا و صدقه بسیار سفارش شده است که البته موضوع دعا بسیار گسترده است و دعاهای خاصی برای سفر وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها آیت‌الکرسی است؛ نکته بعدی در آداب سفر این است که وقتی انسان عازم سفر است خداحافظی کرده و دوستان خود را از این سفر مطلع کند و خوب است که آشنایان زمان رفتن به مسافرت به بدرقه انسان بیایند که البته خواندن کلماتی نیز برای بدرقه شخص مطرح شده است که بحث مفصلی دارد.

این کارشناسان مذهبی بیان داشت: نکتهٔ دیگر در آداب سفر توقف بین راه است پیامبر اکرم می‌فرمایند که هرگاه انسان به مسافرت می‌رود در توقف گاه‌ها و منازل توقف کوتاهی داشته باشد که در زمان حال این موضوع را می‌بینیم و یکی از علل تصادف عجله و توقف نکردن‌های به‌جا در مسیر است.

یکی از مهم‌ترین موضوعات در مورد سفر رفتن هم‌سفران انسان است، چرا که هم‌سفر خوب می‌تواند سفر را مفید و لذت‌بخش کند و هم‌سفر نامناسب نیز می‌تواند سفر را به ضرر و زیان مادی و معنوی تبدیل کند به همین دلیل انسان باید در انتخاب هم‌سفر خوب بسیار دقت کند تا بتواند بهره کامل را از هم‌سفران خود ببرد.

* تنها به سفر نروید

وی در خصوص انتخاب هم‌سفر عنوان کرد: موضوعی که در آداب سفر مهم است این است که انسان حتماً هم‌سفر داشته باشد که در حضرت رسول (ص) در وصیت به حضرت علی (ع) می‌فرماید که به تنهایی سفر نکن چرا که شیطان همراه تو می‌شود و در دین ما تنها سفر کردن مذمت شده است؛ در روایتی دیگر اشاره شده که از انسان‌های بد یکی آن است که تنها سفر کند، البته در کنار این موضوع انسان باید دقت داشته باشد که هم‌سفر متدینی انتخاب کند تا در سفر کمک حال او باشد.

کارشناس مذهبی ضمن اشاره به سفر رفتن به صورت جمعی اذعان داشت: سرفصل دیگری از آداب سفر که موضوع جالبی است مدیریت کردن سفر به هنگام سفر گروهی است که روایت‌هایی در این باره وجود دارد، سفرهای گروهی از لحاظ دینی آدابی دارد که یکی از این آداب انتخاب سرپرست است، پیامبر اکرم می‌فرماید اگر سه نفری به سفر می‌روید حتماً یک نفر از شما سرپرست شود تا دچار اختلاف نشوید.

وی گفت: در روایتی از پیامبر اکرم آمده هنگامی که سفرهای گروهی می‌روید هزینه سفر را پیشاپیش جدا و مشخص کنید تا مایه آرامش خاطر افراد شود و نکته سوم در همین باب این است که بسیار با یکدیگر مدارا کنید، پیامبر اکرم می‌فرماید هرکس با هم‌سفر خود بیشتر مدارا کند نزد خدا محبوب‌تر است.

* رعایت حال بیماران و افراد ناتوان

کارشناس امور دینی اظهار کرد: بخشش، در سفر بحث مهم دیگر است و طبق روایات حضرت علی (ع) می‌فرماید که جوانمردی در سفر این است که توشه خود را ببخشید و اگر کسی به وسیله‌ای یا پولی نیاز دارد به او عطا کنید؛ همچنین مراعات بیماران و افراد ناتوان در سفر نیز بسیار تأکید شده است، مثلاً در تابستان به مسافرت می‌رویم و فرد مسنی همراه ما است هنگامی که مکانی را برای توقف انتخاب می‌کنیم ابتدا شرایط بیمار و فرد ناتوان را در نظر بگیریم، در همین رابطه روایت جالبی از پیامبر اکرم نقل شده است که اگر یک نفر از شما بیمار شد سه روز برای او درنگ کنید و صبر کنید تا او بهبود یابد زیرا همگی شما باهم همراه هستید و نباید او را به حال خود رها کنید.

وی در جمع‌بندی صحبت‌هایش تشریح کرد: طبق روایت پیامبر اکرم که پنج فایده سفر کردن را اعلام کردند هر مکانی که این فواید مانند اندوه‌زدایی، ادب‌آموزی، دانش‌افزایی و… بیشتر در آن جمع شود قطعاً مقدم بر مکان‌های دیگر است، به عنوان مثال شهر مشهد از لحاظ اندوه‌زدایی و ادب‌آموزی بهتر از شهرهای دیگر است، یا فردی که تصمیم به تجارت دارد پس باید شهری که از نظر تجارت قوی‌تر است را انتخاب کند.

کارشناس مسائل مذهبی در پایان گفت: روایت فراوانی درباره سفر به مکان‌های مذهبی وجود دارد و اینکه انسان باید مکان‌هایی که به حفظ دین شخص کمک می‌کند یعنی مفاسدش کمتر است بر مکان‌های دیگر مقدم بداند به همین دلیل اماکن زیارتی خود در این مورد تقدم بیشتری دارد.

انتهای پیام/فارس