انتخابات از ابزارهای تحقق مردمسالاری و از مولفههای مشارکت سیاسی است که یکی از معیارهای سنجش مردمسالاری هم به شمار میرود چرا که از طریق انتخابات است که مردم میتوانند به صورت مستقیم نظرات خود را درباره تصمیمات مهم ابراز نمایند.
علاوه بر این، معمولاً میزان حضور مردم در پای صندوقهای رأی یکی از شاخص های توسعه سیاسی در هر کشور است که نمایانگر تعلق خاطر مردم به کشور و سرزمینشان است.
در بسیاری از کشورهای پیشرفته که داعیه پرچمداری مردمسالاری در جهان دارند، میزان مشارکت مردم در انتخابات با وجود سابقه طولانی در برگزاری آن چندان چشمگیر نیست. در کشورهای خاورمیانه نیز برگزاری انتخابات، برخورداری از حق رأی و شرکت در انتخابات هنوز چالشی عمده محسوب می شود.
علیرغم این در جمهوری اسلامی ایران، انتخابات عمدتاً با مشارکت وسیع مردمی برگزار میشود. اولین انتخابات جمهوری اسلامی تنها 45 روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی برگزار گردید که کوتاهترین زمان برگزاری انتخابات در یک کشور، پس از به ثمر رسیدن انقلاب در آن کشور محسوب میشود.
جمهوری اسلامی ایران، مدل و ساختاری از حکومت مبتنی بر مردمسالاری دینی معرفی کرده که دو شاخص اصلی آن «مردم» و «دین» میباشد. این الگو امروز به عنوان رقیبی برای نظامهای دموکراتیک غربی درآمده است.
در حالی که با گذشت 35 سال از پیروزی انقلاب، نظام ایران همچنان هدف هجمههای رسانهای و دسیسههای دشمنان و بیگانگان قرار داشته نگاهی به جدول میزان مشارکت مردمی در دورههای مختلف انتخابات و مقایسه آن با کشورهای داعیهدار دموکراسی نشان میدهد اشتیاق مردم برای شرکت در سرنوشت سیاسی، در ایران به مراتب از کشورهای دیگر بالاتر است.
آمارهای میزان مشارکت مردم در انتخابات پارلمانی و رئیس جمهوری کشورهای مختلف از پایگاه اینترنتی International Idea (مخفف موسسه بینالمللی دموکراسی و کمک به انتخابات) استخراج شدهاند که موسسهای معتبر در استکهلم با آمارهای دقیق درباره انتخابات کشورهای مختلف است.
جدول: میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری یا پارلمانی کشورها
ردیف نام کشور سال درصد مشارکت نوع انتخابات
1 افغانستان 2009 38.8 ریاست جمهوری
2 الجزایر 2009 74.55 ریاست جمهوری
3 اتریش 2010 53.56 ریاست جمهوری
4 بلغارستان 2011 48.25 ریاست جمهوری
5 جمهوری دمکراتیک کنگو 2011 59.05 ریاست جمهوری
6 کروواسی 2010 50.12 ریاست جمهوری
7 جمهوری چک 2013 59.08 ریاست جمهوری
8 مصر 2012 51.85 ریاست جمهوری
9 فنلاند 2012 68.86 ریاست جمهوری
10 فرانسه 2012 80.35 ریاست جمهوری
11 گواتمالا 2011 60.83 ریاست جمهوری
12 هائیتی 2011 22.36 ریاست جمهوری
13 هندوراس 2009 49.88 ریاست جمهوری
14 ایسلند 2012 69.32 ریاست جمهوری
15 ایرلند 2011 56.11 ریاست جمهوری
16 قرقیزستان 2011 61.28 ریاست جمهوری
17 لیتوانی 2009 57.76 ریاست جمهوری
18 مقدونیه 2009 42.36 ریاست جمهوری
19 مکزیک 2012 63.14 ریاست جمهوری
20 نیجر 2011 48.96 ریاست جمهوری
21 نیجریه 2011 53.68 ریاست جمهوری
22 پاراگوئه 2013 68.02 ریاست جمهوری
23 لهستان 2010 55.31 ریاست جمهوری
24 پرتغال 2011 46.52 ریاست جمهوری
25 رومانی 2009 58.02 ریاست جمهوری
26 روسیه 2012 65.27 ریاست جمهوری
27 سنگال 2012 57.12 ریاست جمهوری
28 صربستان 2012 46.26 ریاست جمهوری
29 اسلووکی 2009 51.67 ریاست جمهوری
30 اسلوونی 2012 42.41 ریاست جمهوری
31 تانزانیا 2010 42.84 ریاست جمهوری
32 اوکراین 2010 69.7 ریاست جمهوری
33 آمریکا 2012 57.5 ریاست جمهوری
34 ونزوئلا 2012 80.28 ریاست جمهوری
35 یمن 2012 64.78 ریاست جمهوری
36 ارمنستان 2012 62.78 پارلمانی
37 آذربایجان 2010 49.75 پارلمانی
38 بحرین 2010 67 پارلمانی
39 بلغارستان 2013 52.49 پارلمانی
40 کانادا 2011 61.40 پارلمانی
41 کلمبیا 2010 43.75 پارلمانی
42 کرواسی 2011 54.17 پارلمانی
43 استونی 2011 63.53 پارلمانی
44 فنلاند 2011 67.37 پارلمانی
45 فرانسه 2012 55.4 پارلمانی
46 گرجستان 2012 59.76 پارلمانی
47 آلمان 2009 70.78 پارلمانی
48 یونان 2012 62.47 پارلمانی
49 مجارستان 2010 46.66 پارلمانی
50 هند 2009 58.19 پارلمانی
51 عراق 2011 64 پارلمانی
52 ایتالیا 2013 75.19 پارلمانی
53 ژاپن 2012 59.32 پارلمانی
54 اردن 2012 56.5 پارلمانی
55 کویت 2012 59.53 پارلمانی
56 لبنان 2009 53.98 پارلمانی
57 لیتوانی 2012 35.91 پارلمانی
58 هلند 2012 74.56 پارلمانی
59 اسپانیا 2011 68.94 پارلمانی
60 سوئیس 2011 49.1 پارلمانی
61 بریتانیا 2010 65.77 پارلمانی
62 آمریکا 2010 41.59 پارلمانی
نگاه آماری به میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری ایران نشان میدهد همواره مردم حضور گستردهای در پای صندوقهای رأی داشتهاند و این حضور کمتر دچار نوسان شده است:
دوره زمان برگزاری رئیس جمهور منتخب درصد مشارکت
اول 5 بهمن 1358 ابوالحسن بنیصدر 67.86
دوم 2 مرداد 1360 محمد علی رجایی 62.24
سوم 10 مهر 1360 سید علی خامنهای 74.26
چهارم 25 مرداد 1364 سید علی خامنهای 54.78
پنجم 6 مرداد 1368 اکبر هاشمی رفسنجانی 54.56
ششم 21 خرداد 1372 اکبر هاشمی رفسنجانی 50.66
هفتم 2 خرداد 1376 سید محمد خاتمی 76.66
هشتم 18 خرداد 1380 سید محمد خاتمی 67.77
نهم/ مرحله اول 27 خرداد 1384 – 62.66
نهم/ مرحله دوم 3 تیر 1384 محمود احمدینژاد 56.82
دهم 22 خرداد 1388 محمود احمدینژاد 85
یازدهم 24 خرداد 1392 حسن روحانی 72.8
منبع:فارس
دیدگاهتان را بنویسید