عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه یزد با مثبت ارزیابی کردن دستآوردهای توافق جمهوری اسلامی ایران و گروه 5+1 برای رسیدن به راه حل نهایی در پرونده هستهای کشورمان، موسوم به “توافق ژنو”، گفت: در این توافق تیم مذاکره کننده ایرانی توانست با تحصیل منافع حداکثری در مقابل اعطای امتیازات حداقلی فرصتهای نابی را در عرصههای ملی و بینالمللی برای کشور ایجاد کند.
به گزارش ندای ندوشن به نقل از روابط عمومی دانشگاه یزد، آقای دکتر سید محسن میرحسینی گفت: این توافق مهم که بعد از گذشت حدود 10 سال از شروع مذاكرات چالش برانگیز هسته ای میان کشورهای 1+5 و جمهوری اسلامی ایران و دنیای غرب پیرامون رسیدن به را ه حلی جامع و مورد توافق طرفین، بالاخره درسوم آذرماه سال گذشته برابر با 24 نوامبر 2013 با عنوان “برنامه اقدام مشترك” صورت گرفت، بیشتر حوزه های سیاسی، اجتماعی و حتی برخی جریانهای فرهنگی را تحت تأثیر قرار داد.
وی افزود: دولت جدید و تیم اقتصادی آن با هدف شکستن سد تحریم ها و ایجاد گشایش اقتصادی در زندگی مردم، با گزینش و استفاده از افراد باتجربه و متخصص بلافاصه با تغییر تیم جدید مذاکره کنندگان هسته ای به ریاست دیپلمات کهنه کار و ورزیده ای چون دکتر ظریف کار شبانه روزی خود را آغاز و در نهایت هم آن را به سر منزل مقصود رسانید.
آقای دکتر میرحسینی، جهان دیپلماسی را شکل گرفته بر پایه داد و ستدها و گفتگو ها و چانه زنی ها توصیف و خاطرنشان کرد: نمی توان از هیچ مذاکره ای انتظار تامین صد در صدی منافع ملی را داشت. اما هنر مذاکره کردن به دست آوردن حداکثر مزایا در جریان چانه زنی است و از دیدگاه واقع گرایی تفاهم ژنو در چارچوب برنامه عمل مشترک را می توان حاصل برایند مقدورات ملی ما و محذورات بین المللی ملاحظه کرد. بدین معنی که در جریان چانه زنی میان 1+5 و جمهوری اسلامی ایران تیم مذاکره کننده اصل تحصیل منافع حداکثری در مقابل اعطای امتیازات حداقلی را در جریان مذاکرات رعایت و به آن عمل کرده است. در این راستا تیم مذاکره کننده از میان گزینه های موجود با توجه به اصل واقعگرایی با انتخاب بهترین گزینه ها سعی نمود با حذف گزینه های ناممکن و محال کمترین هزینه را بر کشور تحمیل نموده و بستر را برای دستیابی به فرصت های جدید در داخل و عرصۀ بین المللی برای کشور فراهم سازد.
به اعتقاد وی، توافق نامه ژنو حاوی فرصتهای راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران هست که در صورت ادامه تا حصول توافق نهایی می تواند کشور را از وضعیت کنونی خارج ساخته و مسیر توسعه گرایی را هموار سازد.
این صاحب نظر مسایل سیاسی با بیان اینکه در طی این سا ل ها همه تلاش و كوشش تیم های دیپلماسی پیشین برای رسیدن به یك چهارچوب مورد توافق طرفین ابتر مانده و به توافقی منجر نشده بود گفت: این ناکامیها حتی در مناظرات انتخاباتی هم نمود یافت به طوری که آقای دکتر ولایتی مشاور امور بین الملل مقام معظم رهبری، دیپلماسی رییس تیم مذاکرات هسته ای در دولت قبل را که شانس خود را برای ریاست جمهوری یازدهم مورد آزمون مردم قرار داده بود، مورد انتقاد شدید قرار داد و بر بی حاصل بودن مذاکرت قبلی تأکیدکرد.
وی در عین حال خاطرنشان کرد: ازآنجا که توافق ژنو مانند ریلی عمل می کند كه مسیر آینده قطار مذاكرات را مشخص می نماید بنابراین هرگونه انتقاد و نقد سازنده، آن را پختهتر و منافع ملی ما را بیشتر تأمین میکند. آقای دکتر میرحسینی با انتقاد از شیوه عملکرد عده ای که به گفته وی بر خلاف اصول اولیه نقد در 8 سال گذشته دم فرو بسته بودند اما اکنون بنا به گرایشهای خاص سیاسی و حزبی، اساس مذاکرات را با ادبیاتی که شایسته بیان آن در نقد منصفانه نیست، مورد هجمه قرار میدهند، چنین اقداماتی را برای آینده کشور در عرصههای ملی و بینالمللی بسیار مخرب دانست و تأکید کرد: اگر حمایت قاطع مقام معظم رهبری از تیم مذاکره کننده هسته ای نبود چه بسا این افراد در کار خود سماجت بیشتری نیز به خرج میدادند.
وی در پایان برخی از مهمترین نکات و دستاوردهای این توافق نامه در عرصه داخلی و بین المللی را به شرح زیر برشمرد:
الف- پذیرش تداوم برنامه هسته ای ایران از سوی غربی ها، موید عقب نشینی آنان از مواضع غیرمنعطف پیشین آنان است. غرب که 10 سال پیش حتی یک دستگاه سانتریفیوژ را برای جمهوری اسلامی ایران ممنوع میدانست و به هیچ روی حاضر به پذیرش حق غنی سازی از سوی ایران نبود، اکنون در یک توافق نامه رسمی، غنی سازی تا 5 درصد و 19 هزار سانتریفیوژ را برای ایران به رسمت شناخته است. طبیعی است که این دستاورد فرصتی را پیش روی جمهوری اسلامی ایران قرار میدهد تا در آینده بتواند با استناد به آن حقوق ملت را در دسترسی به فناور ی های پیشرفته استیفا نماید.
از سوی دیگر خط قرمزهای ایران در مذاکرات هسته ای حفظ شد به این معنی که قبل از آغاز مذاکرات ژنو مقامات و تیم مذاکره کننده کشورمان بارها تاکید کرده بودند که توافقنامه ای مورد قبول ایران خواهد بود که بر مبنای بازی برد-برد باشد و اگر توافقی که متضمن برد طرف مقابل و باخت ایران باشد قابل قبول نخواهد بود. همچنین مقام معظم رهبری نیز به دفعات تاکید کرده بودند که «حق غنی سازی در داخل کشور» و «عدم خروج مواد غنی سازی شده» از داخل کشور خط قرمز ایران در مذاکرات هسته ای محسوب می شود. امری که از سوی تیم مذاکره کنندگان ایرانی مورد تاکید قرارمی گرفت و سرانجام نیز با اصرار و پافشاری ایران بر حق خود به ثمر نشست.
ب) حفظ انسجام ملی در طی 10 سال گذشته پیرامون موضوع هسته ای، به ویژه تداوم آن در طی مذاکرات اخیر نیز یکی دیگر از فرصتهای راهبردی است که به منصه ظهور رسید. نوع مواجهه آحاد مردم ایران به ویژه نخبگان و جامعه دانشگاهی در حمایت از تیم دیپلماسی کشورمان مؤید این فرصت است. این مهم مرهون هوشمندی، حکمت و تدبیر و حمایت رهبری معظم جمهوری اسلامی است که در چارچوب نرمش قهرمانانه بر پایه سه اصل عزت، حکمت و مصلحت تبیین و تصریح شد.
ج) کاهش و حذف تدریجی تحریمها را می توان از مهمترین نتیجه ملموس مذاکرات ژنو دانست چرا که واقعگرایی بر اين مسئله دلالت دارد كه مشكلات اقتصادي کنونی جامعه از جمله تورم بی سابقه سال های اخیر ريشه در تحريم ها داشته و واقع گرایی حکم می کند تا بجای کاغذ پاره نامیدن تحريم ها، مسيري در پيش گرفته شود که فشار اقتصادی بر طبقات آسیب پذیر جامعه کاسته شود.
د) جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام نموده است که بدنبال تولید سلاح های تخریب جمعی نبود و شرعا هم این امر را حرام دانسته است لذا توافق برتعليق غني سازي 20 درصد نمی تواند مانعی در راه بهره برداری از انرژی هسته ای برای کشورمان باشد.
ه) توسعه کشور و توسعه گرایی که مبناي نظري دولت يازدهم است به تعامل و ارتباط با جهان نیاز دارد که با توجه به تحریم های چند سالۀ اخیر امرتوسعه کشور با مشکل مواجه بوده است که در یک مورد آن به علت تحریم بانکی ایران میلیاردها تومان از درآمدهای نفتی و اموال بیت المال توسط یک فرد براحتی به یغما می رود که مسلما با رفع تحریم های بانکی و باز شدن راه های قانونی انتقال پول های ناشی از فروش نفت این گونه فسادها نیز ریشه کن خواهد شد.
و) نهایت خشم رژیم صهیونیستی و شخص نتانیاهو از امضای توافقنامه هسته ای میان ایران و گروه 1+5 نشان از برنده بودن این توافق بر علیه منافع دشمنان ایران است. بعد از گذشت چند ساعت از امضای توافق تاریخی میان ایران و 1+5، دفتر بنیامین نتانیاهو با صدور بیانیهای ضمن توصیف این توافق به یک «توافق بد» مدعی شد که با این توافق تهران “هر آنچه را که خواست به دست آورد”.
ز) پاسخ تشکرآمیز رهبر معظم انقلاب در هامش نامه ریاست محترم جمهوری آقای دكتر روحانی در تاریخ سوم آذرماه 1392 و نیز حمایت قاطع ایشان در 12 آبان 1392 از مسئولین دیپلماسی کشور نشان از این دارد که ایشان در جریان کامل این مذاکرات قرار داشته و جریان کامل مذاکرات مورد رصد دائمی ایشان قرار داشته و بر این اساس، هرگونه غفلت احتمالی نسبت به منافع ملی کشور در توافقات ژنو را مد نظر خواهند داشت.
ح) در تحریم هایی نیز که گاهی از سوی کنگرۀ امریکا و غرب بعد از توافق ژنو مجدداً بر علیه ایران صورت گرفته است باید گفت که این تحریم ها هرچند روح توافقنامه ژنو را خدشه دار نموده است اما هیچگاه خود توافقنامه را نقض نکرده است.
و) هجوم سرمایه گذاران و شرکت های معظم اروپایی و غربی از جمله حضورهیأت بزرگ و بلند پایه فرانسوی درایران نشان از بازگشت سرمایه های خارجی به ایران در صورت لغو کامل تحریم ها دارد.
دکتر میرحسینی در پایان با تبریک روز ملی فناوری هسته ای (بیستم فروردین ماه) گفت: آرزوی آن را دارم که بزودی زود شاهد ثمرات مثبت و ملموس تلاش تیم مذاکره کننده در زندگی تک تک آحاد مردم شریف ایران و آبادانی و سربلندی کشورمان ایران اسلامی باشیم.
دیدگاهتان را بنویسید